ارزیابی کارایی بیمارستان با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها (مطالعه موردی: بیمارستانهای دولتی استان مازندران)

چکیده

محدود بودن منابع سرمايه گذاري و دير بازدهي آن در نظام سلامت و عواملي همچون هزينه ی گزاف احداث بيمارستان، گراني تجهيزات و کمبود نيروي انساني ماهر و به تبع آن گسترش كند امکانات بيمارستاني استفاده كاراي منابع و اداره مطلوب بيمارستان ها همواره مورد توجه سياستگذاران و تصميم گيران بخش سلامت بوده است. روشها و ابزار ارزيابي دقيق کارایی همواره يکی از مباحث مهم در تحقيقات سازمانی و آکادميک می باشد. از طرفی توان مدلهای تحليل پوششی داده ها به منظور پاسخگويی به نيازهای کاربردی سبب شده است که تحقيقات وسيعی در حوزه های علمی مختلف انجام گيرد. در همین راستا این پژوهش به تبيين مدلی برای ارزیابی کارایی بیمارستانهای استان مازندران با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها پرداخته است. تحقیق حاضر از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می شود. همچنین از نظر نحوه گردآوری داده ها این تحقیق توصیفی و از نوع علّی-مقایسه ای می باشد. جامعه آماری این تحقیق بیمارستان های دولتی استان مازندران می باشد. انتخاب ورودی و خروجی ها در این تحقیق با توجه به تحقیقات مشابه، مصاحبه با کارشناسان و خبرگان انجام پذیرفته است. معیارهایی که به عنوان ورودی انتخاب شده اند، عبارتند از تعداد تخت فعال، تعداد پزشکان و تعداد بخش درمانی و خروجی ها شامل تعداد بیماران سرپایی، تعداد بیماران بستری و ضریب اشغال تخت می باشد. در نهایت با توجه به تجزیه و تحلیل های انجام شده از میان مدلهای متعدد DEA، مدل CCR ورودی محور به منظور ارزیابی کارایی انتخاب گردیده است؛ و واحدهای کارا و ناکارا مشخص گردید که واحدهای کارایی که کارایی آنها 1 گردید مجدداً با استفاده از مدل اندرسون – پترسون رتبه بندی شدند که نهایتاً بیمارستان شهدا بهشهر طی سالهای 1391 و 1392 به عنوان کاراترین و بیمارستان زارع ساری به عنوان ناکاراترین بیمارستان مشخص گردیدند.