تاثیر اصطکاک سازمانی بر طردشدگی سازمانی کارکنان با نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی (مورد مطالعه شرکت هواپیمایی ماهان)

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه علی اصطکاک سازمانی کارکنان با طردشدگی سازمانی با نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی کارکنان به طور اخص کارکنان شرکت هواپیمایی ماهان در شهر مشهد به‌عنوان سرمایه‌های ارزشمند سازمان حائز اهمیت است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان شرکت هواپیمایی مشهد بود که باتوجه‌به محدود بودن جامعه آماری از روش سرشماری استفاده گردید. در این راستا پرسش‌نامه‌های رفتار شهروندی سازمانی از جین و لیون (۲۰۲۴)، برای سنجش طردشدگی سازمانی، پرسش‌نامه‌ای که توسط فریس، براون، بری و لیان (۲۰۰۸) توسعه‌یافته و در زمینه اصطکاک سازمانی نیز از پرسش‌نامه تنش‌های سازمانی کوپر و کمپبل (۱۹۸۸) استفاده شده است. برای سنجش روایی، از روایی محتوا و تحلیل عامل تأییدی و سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که برای اصطکاک سازمانی ۹۴۱/۰، طردشدگی سازمانی ۹۳۶/۰ و رفتار شهروندی سازمانی ۹۱۲/۰ به دست آمد. این اعداد نشان‌دهنده قابلیت اطمینان بالای ابزارهای اندازه‌گیری هستند. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات با روش معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار Amos  انجام گرفت. نتایج پژوهش حاکی از تأثیر مثبت و معنادار برای طردشدگی سازمانی با اصطکاک سازمانی کارکنان است، از سویی نتایج نشان داد بین رفتار شهروندی سازمانی با طردشدگی سازمانی کارکنان. و اصطکاک سازمانی در محل کار رابطه معکوس وجود دارد، بدین معنا که هر چه رفتار شهروندی سازمانی در بین کارکنان افزایش یابد اصطکاک سازمانی و به تبع آن طردشدگی سازمانی کاهش می یابد. در نهایت نتایج پژوهش نشان داد رفتار شهروندی کارکنان، اصطکاک سازمانی و طردشدگی سازمانی در محل کار را میانجی گری می‌نماید.