عملکرد سازمان ملل در خصوص فعالیت هسته‌ای ایران

چکیده

بر اساس منشور سازمان ملل متحد کشورها باید در روابط بین‌المللی از هرگونه تهدید با کاربرد زور بر ضد تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی کشورهای دیگر به هر روشی که با اهداف سازمان ملل متحد مغایر باشد؛ خودداری کنند؛ بنابراین منشور کاربرد سلاح‌های اتمی را مغایر با اهداف این سازمان در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی می‌داند. لذا از همان آغاز مقرر گردید تدابیری برای جلوگیری از گسترش این سلاح‌ها در نظر گرفته شود. در سال 1956 اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به‌عنوان یکی از نهادهای تخصصی وابسته به سازمان ملل مورد تصویب 80 کشور قرار گرفت. این سازمان بین‌المللی؛ با هدف ترویج و توسعه کاربردی انرژی هسته‌ای در قالب صلح‌آمیز و علمی شروع به کار کرد. با نظارت این سازمان در سال 1968 یعنی 23 سال پس از جنگ جهانی دوم پیمان منع تولید و تکثیر سلاح‌های هسته‌ای تصویب شد.

در این پژوهش پس از بررسی اهداف پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای و تکالیف و تعهدات کشورهای عضو، پرسش اصلی این است که حقوق ایران در این پیمان چیست؟ آیا آژانس انرژی هسته‌ای و کشورهای پیشرفته بر اساس پیمان اخیر باید فناوری هسته‌ای را به ایران انتقال دهند یا نه؟ برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها پس از بیان مقدمه‌ای کوتاه به بررسی پاسخ این سؤال می‌پردازیم.