بررسی تأثیر سودآوری شرکت بر افشای سرمایه فکری و ابعاد آن در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده

اﻣﺮوزه در دﻧﻴﺎ، اﻓﺸﺎي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻓﻜﺮي ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ زﻳﺎدي را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻛﺮده اﺳﺖ، زﻳﺮا ﺣﺮﻛﺖ اﻗﺘﺼﺎد در دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻗﺘﺼﺎد داﻧﺶ ﻣﺤﻮر ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻰ ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ارزش اﻓﺰوده اﻳﺠﺎد ﻣﻰ ﻛﻨﺪ و ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻰ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻳﻞ آنها ﺑﻪ ﺳﻤﺖ داراﻳﻰ ﻫﺎي ﻧﺎﻣﺸﻬﻮد ﻛﺸﻴﺪه ﺷﻮد و ﺑﺎ اﻓﺸﺎي ﺻﺤﻴﺢ داراﻳﻰ ﻫﺎي ﻧﺎﻣﺸﻬﻮد از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻓﻜﺮي، ارزش واﻗﻌﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻰ ﺷﻮد. در این پژوهش در قالب چهار فرضیه به بررسی رابطه سودآوری بر افشای سرمایه فکری انسانی، سرمایه فکری ساختاری، سرمایه فکری ارتباطی و در پایان بر افشای سرمایه فکری پرداخته می‌شود. مولفه های افشای سرمایه فکری شامل 61 مولفه از قبیل 22 مولفه افشای سرمایه انسانی، 18 مولفه افشای سرمایه ساختاری و 21 مولفه افشای سرمایه ارتباطی می باشد. در این پژوهش به روش تحلیل محتوا به گزارشهای هیئت مدیره شرکت ها مراجعه و اقدام به امتیازدهی بر مبنای صفر و یک به هر کدام از مولفه ها پرداخته شد. ابزارهای مورد استفاده جهت گردآوری داده­ها نیز شامل مشاهده، آزمون­های آماری، بانک­های اطلاعاتی، نرم­افزار ایویوز و نرم­افزار اکسل می­باشد. قلمرو مکانی پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و قلمرو زمانی پژوهش مدت 5 سال در بازه زمانی 1393 الی 1397 برای تعداد 78 شرکت خواهد بود. یافته های به دست آمده از این تحقیق به پذیرش و رابطه معناداری همه فرضیه ها به جزء فرضیه دوم (عدم رابطه معنادار سودآوری بر افشای سرمایه فکری ساختاری) منجر گردید.