بررسی رابطه حاکمیت شرکتی و عملکرد مالی؛ با تأکید بر روابط غیرخطی و نقش ساختار هیئت مدیره و ساختار مالکیت

چکیده

حاکمیت شرکتی به­دنبال حصول اطمينان از عدم وقوع رفتار فرصت­طلبانه است كه از طريق كاهش مشكلات نمايندگي و اطلاعات نامتقارن بالقوه بين نماينده و ذي­نفعان مختلف تحقق مي­يابد. در همین راستا، هیئت مدیره یکی از مهمترین سازوکارهای کنترلی شرکت است که غلبه بر مشکلات نمایندگی ناشی از تفکیک مالکیت از مدیریت که منجر به عدم تقارن اطلاعاتی می­گردد را فراهم می­سازد. هیئت مدیره به­عنوان رابط سهامداران و تیم مدیریتی شرکت عمل می­نماید. بخشی از مالکیت شرکت­ها در اختیار سهامداران حرفه­اي عمده قرار دارد که برخلاف سهامداران خرد و غیرحرفه­ای، اطلاعات داخلی با ارزش از طریق ارتباط مستقیم با مدیران شرکت در اختیار ایشان قرار می­گیرد، لیکن سهامداران عمده، نقش اساسی در حاکمیت شرکت می­توانند داشته باشند. مطالعه حاضر از جنبه هدف پژوهش، از نوع پژوهش­های کاربردی به شمار می­رود. در این راستا، در مطالعه حاضر تلاش شد تا با استفاده از داده­های 127 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1392 تا 1396 و رگرسیون چندمتغیره، به بررسی ارتباط خطی مشخصات هیئت مدیره (اندازه و استقلال هیئت مدیره) و ارتباط غیرخطی تمرکز مالکیت با عملکرد مالی شرکت­ها پرداخته شود. نتایج بررسی­ها نشان داد که ارتباط مستقیم و معنادار بین استقلال هیئت مدیره و تمرکز مالکیت با عملکرد مالی شرکت برقرار است و اندازه هیئت مدیره، تأثیر معناداری بر عملکرد مالی شرکت ندارد.