بررسی اثر تعدیلی سودآوری بر رابطه بین نظام راهبری شرکتی و اجتناب مالیاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده

اجتناب مالياتی فعاليتی است كه مدیریت با استفاده از اختيارات خود اقدام به كاهش و دستکاری سود به منظور كاهش ماليات پرداختنی می­ نماید و الزاما اتخاذ این نوع سياست در جهت منافع همه گروه­ های ذینفع نيست. بحث اجتناب مالیاتی بیشتر به نظر می ­رسد در مورد شرکت­های با جدایی مالکیت مطرح باشد، زیرا افراد حقیقی به خاطر وجود احتمال کشف و جریمه شدن و ریسک گریزی و یا انگیزه­ های درونی مثل وظیفه اجتماعی، کمتر درگیر اجتناب مالیاتی می­ شوند. از این رو هدف این پژوهش بررسی اثر تعدیلی سودآوری بر رابطه بین نظام راهبری شرکتی و اجتناب مالیاتی است. در راستای هدف پژوهش، با استفاده از روش حذف سامانمند، نمونه‌ای متشکل از 103 شرکت از بین شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1390 لغایت 1399 انتخاب گردید. برای تجزیه ‌و تحلیل دادها و آزمون فرضیه­‌ها از مدل‌های رگرسیون چند متغیره به روش داده‌های ترکیبی استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد از بین عناصر نظام راهبری شرکتی فقط نسبت مالکیت سهامداران نهادی با اجتناب مالیاتی رابطه منفی و معناداری دارد و نسبت اعضاء غیرموظف هیئت مدیره و دوگانگی وظایف مدیرعامل با اجتناب مالیاتی رابطه معناداری ندارند. همچنین نتایج نشان داد افزایش سودآوری شرکت­ها باعث تقویت رابطه دوگانگی وظایف مدیر عامل و اجتناب مالیاتی شده ولی بر رابطه نسبت اعضا غیر موظف هیات مدیره و اجتناب مالیاتی و رابطه نسبت مالکیت سهامداران نهادی و اجتناب مالیاتی تاثیری ندارد.