بررسی نقش تعدیل گر عدم اطمینان محیطی بر رابطه بین خودشیفتگی مدیرعامل و چسبندگی هزینه

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تأثیر خودشیفتگی مدیرعامل بر رفتار چسبنده هزینه‌ها با درنظر گرفتن نقش تعدیل‌گر عدم اطمینان محیطی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1395 تا ۱۴۰۲ است. در این راستا، تعداد ۱۱۵ شرکت به‌صورت نمونه‌گیری حذف سیستماتیک انتخاب شد و اطلاعات مالی و غیرمالی آن‌ها به‌صورت ترکیبی (پنل دیتا) مورد بررسی قرار گرفت. برای سنجش متغیر خودشیفتگی مدیرعامل از شاخص‌های رفتاری مبتنی بر اطلاعات عمومی (نظیر نسبت حقوق مدیرعامل به حقوق اعضای هیئت‌مدیره، تعداد دفعات ذکر نام مدیرعامل در گزارش‌ها و...) استفاده شد. چسبندگی هزینه‌ها نیز بر اساس مدل تعدیل‌شده اندرسون و همکاران (2003) اندازه‌گیری گردید. به‌منظور آزمون فرضیه‌ها، از رگرسیون خطی چندگانه با استفاده از نرم‌افزارهای آماری بهره گرفته شد. نتایج آزمون فرضیه‌ها نشان داد که خودشیفتگی مدیرعامل به‌طور معناداری با چسبندگی هزینه‌ها رابطه مثبت دارد. همچنین، یافته‌ها حاکی از آن است که عدم اطمینان محیطی نقش تعدیل‌گر در این رابطه ایفا می‌کند، به‌گونه‌ای که در شرایط ناپایدار محیطی، تأثیر خودشیفتگی مدیرعامل بر چسبندگی هزینه‌ها تشدید می‌شود. یافته‌های این تحقیق، ضمن گسترش ادبیات مالی رفتاری، دارای پیامدهای عملی برای نهادهای حاکمیت شرکتی، سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران مالی است. شناخت ویژگی‌های شخصیتی مدیران می‌تواند به عنوان ابزاری در تحلیل رفتارهای مالی و بهبود سازوکارهای نظارتی مورد استفاده قرار گیرد.